Nie każdy, kto potrafi rozwiązywać zadania z matematyki, potrafi tej matematyki uczyć (mała przestroga po lekturze ogłoszeń internetowych, czyli – cytując filmowego klasyka – „Gotować każdy może, ale nie każdy powinien!”).
Znam wielu wspaniałych nauczycieli matematyki, ale też widzę, jak wielu miłych dyletantów chce uczyć matematyki, bo wydaje im się, że potrafią.
Jeżeli więc chcesz zrozumieć, to nie tylko pytaj „Jak to rozwiązać?”, ale również, a właściwie przede wszystkim, pytaj „Dlaczego?”.
Jakość (rzetelność) odpowiedzi na to bardzo proste – dziecinne – pytanie powie Ci, z kim masz do czynienia.
Pytaj np. „Dlaczego nie dzielimy przez zero?”, albo „Dlaczego dodając lub odejmując ułamki, szukamy wspólnego mianownika?”, czy też „Skąd wzięła się pochodna funkcji i dlaczego tak właśnie się ją liczy?” itp.
Sprawdź osobę, z którą chcesz się bawić matematyką.
Jeśli chcesz się bawić matematyką ze mną – poniżej służę kilkoma informacjami o sobie 🙂
W latach dziewięćdziesiątych XX wieku, napisaliśmy wspólnie z przyjaciółmi (wspaniałymi członkami Stowarzyszenia Nauczycieli Matematyki) podręczniki, zeszyty ćwiczeń, zbiory zadań i poradniki metodyczne (wówczas 20, a dzisiaj ponad 20 tytułów) serii MATEMATYKA 2001, wydawanej przez Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne (ukazały się dotychczas w łącznym nakładzie kilku milionów egzemplarzy).
Na Międzynarodowych Targach Książek we Frankfurcie nad Menem jeden z naszych podręczników – dla klasy 2 gimnazjum – zdobył Srebrny Medal Targów oraz tytuł „Najlepszego podręcznika do matematyki w Europie”.
Matematyka 2001 dla klasy 4 szkoły podstawowej:
Matematyka 2001 dla klasy 5 szkoły podstawowej:
Matematyka 2001 dla klasy 1 gimnazjum, po zmianach redakcyjnych – powstała w czasie reformy szkolnej, z pierwotnej wersji książek dla klas 7 i 8 szkoły podstawowej:
Matematyka 2001 dla klasy 2 gimnazjum, po zmianach redakcyjnych – powstała w czasie reformy szkolnej, z pierwotnej wersji książek dla klas 7 i 8 szkoły podstawowej:
Najlepszy podręcznik do matematyki w Europie. 
Matematyka 2001 dla klasy 3 gimnazjum, po zmianach redakcyjnych – powstała w czasie reformy szkolnej, z pierwotnej wersji książek dla klas 7 i 8 szkoły podstawowej:
W styczniu 2009 roku opublikowałem książkę „Matematyczne Preteksty. 50 zadań”.
Zawiera moje pierwsze zadania pretekstowe z lat 1989-1990, czyli z okresu, kiedy matematyka szkolna była typowo formalna. Takie podejście było wówczas zupełną nowością – wyprzedzało epokę 🙂
Od 1992 roku prezentowałem te zadania na setkach warsztatów dla nauczycieli (osobiście poprowadziłem ich ponad 300), głównie podczas konferencji Stowarzyszenia Nauczycieli Matematyki.
Dzisiaj takie „pretekstowe podejście” jest standardem edukacyjnym 🙂
Modyfikacje moich zadań znalazły się m. in. w podręcznikach Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego, czy testach diagnozy w pierwszej klasie szkoły średniej Wrocławskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli.
Cieszę się, że Pan Bóg dał mi być jednym z prekursorów współczesnej edukacji matematycznej.
„Matematyczne Preteksty. 50 zadań” to tak zwana „lektura obowiązkowa” dla dobrych nauczycieli matematyki (dowolnego poziomu edukacyjnego), oraz dla mądrych rodziców, dbających o edukację matematyczną swoich dzieci. Może być również używana samodzielnie przez starszych uczniów.
Kończę pracę nad jej dość niezwykłym rozwinięciem, czyli książką „Matematyczne Preteksty. 50 zadań. Pytania” (roboczy tytuł „Matematyczne Preteksty. 50 zadań. Arkusze dla ucznia”).
Latem 2013 roku uruchomiłem Akademię Umiejętności Matematycznych (AUM.edu.pl).
Od samego jej początku prowadzę kółka matematyczne dla uczniów szkół podstawowych i kółka matematyczne dla uczniów szkół średnich (wcześniej również kółka matematyczne dla uczniów gimnazjów).
Równie wspaniałym i radosnym, choć rzeczywiście zupełnie innym doświadczeniem jest prowadzenie kółek matematycznych dla przedszkolaków 🙂
Równolegle z tymi kółkami, przygotowuję uczniów szkół średnich do Matury z matematyki (średnio 97,29% i 95,68% z poziomu podstawowego oraz 80,24% i 69,(1)% z poziomu rozszerzonego, w 2019 r.), a uczniów szkół podstawowych do matematyki na Egzaminie ósmoklasisty (średnio 80,(2)%, podczas około 20 spotkań, w 2019 r.). Wcześniej przygotowywałem uczniów gimnazjów do Egzaminu gimnazjalisty.
Wielką radość sprawia mi również pokazywanie pięknej i radosnej strony matematyki tym, którzy mieli z nią problemy w szkole i zapisywali się na zajęcia wyrównawcze dla uczniów szkół podstawowych, albo na zajęcia wyrównawcze lub rozszerzające dla uczniów szkół średnich (a wcześniej oczywiście dla uczniów gimnazjów).
Na przełomie 2013 i 2014 roku wymyśliłem i również uruchomiłem ogólnopolski Konkurs Matematyczne Preteksty.
To jeden z najtrudniejszych konkursów matematycznych, choć jest przeznaczony dla każdego poziomu edukacji – od przedszkolaków do maturzystów.
Jest on kontynuacją mojej pretekstowej pasji – wykorzystywania otaczającej nas rzeczywistości do zadawania pytań matematycznych.
Kształci najważniejsze umiejętności matematyczne i jest diagnozą tych umiejętności.
Przez wiele lat zadania I etapu były publicznie dostępne. Ponieważ jednak znalazły się osoby i instytucje, które nie uszanowały moich praw autorskich , to obecnie zadania są dostępne tylko dla uczestników konkursu, albo można uczciwie kupić ich opracowania „treningowe” (nieco więcej – poniżej).
Wiosną 2020 roku znalazłem wreszcie trochę czasu i opracowałem swoje zadania Konkursu Matematyczne Preteksty w postaci „treningowej”.
Każda publikacja zawiera archiwalne zadania I etapu kolejnych edycji konkursu, karty odpowiedzi do tych zadań oraz same odpowiedzi.
Do najlepszego wykorzystania takiego zestawu przy kształceniu umiejętności matematycznych służy szczegółowa instrukcja.
Zadania konkursu idealnie wpisują się też w Egzamin ósmoklasisty (choć większość jest dużo trudniejsza) i są najważniejszą częścią kursów przygotowujących do jego matematycznej części.
Umiejętności matematyczne, które kształcą zadania konkursu, są niezbędne również do osiągania bardzo dobrych wyników na Maturze z matematyki.
Uczę matematyki szkolnej tak, żeby była ona zrozumiała i prosta. Najważniejsze, to wykształcić takie umiejętności matematyczne u uczniów, żeby sami radzili sobie później z rozwiązywaniem problemów – żeby umieli myśleć.
Świetną metodą jest odkrywanie nieznanych faktów, dostępnych uczniom. Efekty takiego podejścia opisane są na stronie głównej serwisu.
Moją misją i pasją jest pokazywanie pięknej, radosnej i prostej matematyki szkolnej.
Dobry Pan Bóg stawia na mojej drodze wielu wspaniałych ludzi, którzy pokazują, że można to robić i są dla mnie inspiracją.
Jednym z ważnych elementów dobrej edukacji jest wskazywanie uczniom błędów, aby później mogli ich unikać.
O ile w trakcie zajęć Akademii jest to „bezbolesne”, bo przecież nie stawiam ocen, a uczniowie są wdzięczni za wszystkie takie uwagi, o tyle w tradycyjnie oceniającej szkole, błędy popełniane na sprawdzianach wiążą się z odpowiednią oceną.
Ponieważ dostrzegam tych błędów sporo, to uczniowie Akademii są bardzo zadowoleni, a ci uczniowie szkół, w których pracowałem, którzy jeszcze nie potrafią docenić wartości takiego podejścia – … już różnie 🙂
Tytuł magistra matematyki otrzymałem w 1990 roku, po ukończeniu pięcioletnich studiów dziennych na Uniwersytecie Wrocławskim.
Wcześniej, w 1988 roku, jeszcze w czasie praktyk studenckich, ułożyłem swoje pierwsze zadanie „pretekstowe”, zmieniające podejście do powtórzenia wiadomości przed sprawdzianem z funkcji liniowej: „Dzielny traper, Ben Rozumek, dowiedziawszy się o planowanym ataku bandytów na …”.
Dzięki wsparciu Pana Krzysztofa Omiljanowskiego, wspaniałego opiekuna naszych praktyk, zapoczątkowało ono serię innych zadań tego typu. Kilka lat później, rozwinęło się to wydarzenie do postaci projektu edukacyjnego Matematyczne Preteksty.
Uczyłem matematyki m. in. w I Liceum Ogólnokształcącym w Wałbrzychu (10 lat), III Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu, Zespole Szkół Muzycznych w Wałbrzychu, Wałbrzyskiej Wyższej Szkole Zarządzania i Przedsiębiorczości, Akademickim Liceum Ogólnokształcącym Politechniki Wrocławskiej (4 lata).
Choć bardzo dobrze mi się tam pracowało (z fajnymi uczniami i świetnym gronem pedagogicznym), to z pracy w ALO PWr rezygnowałem, kiedy rodzice uczniów zrobili „raban”, że … zbyt wiele wymagam (choć wg mnie powinni się cieszyć, bo ich dzieci byłyby lepiej rozwinięte matematycznie i miałyby chyba nienajgorsze wyniki Matury z matematyki).
Choć na początku roku szkolnego pewna Amelia wyraziła zdanie ogółu mówiąc „Czy mógłby nam Pan stale opowiadać takie ciekawe rzeczy?”, to „schody” zaczęły się, kiedy zacząłem stawiać oceny.
Na jednym z późniejszych spotkań z tymi rodzicami usłyszałem nawet dziwny zarzut od pracownika Instytutu Matematyki Politechniki Wrocławskiej, którego córkę uczyłem, że „uczę takich rzeczy, jakich on nie śmie wymagać od swoich studentów” (chodziło o logikę matematyczną).
Prowadziłem również zajęcia Radosnej Matematyki dla przedszkolaków.
Obecnie prowadzę zajęcia Akademii Umiejętności Matematycznych oraz projekt edukacyjny Matematyczne Preteksty i staram się pisać kolejne książki.
Od 1992 roku jestem członkiem Stowarzyszenia Nauczycieli Matematyki.
W 1993 brałem udział we wspaniałej Association of Teachers of Mathematics Easter Conference w Lancaster, w Wielkiej Brytanii.
Byłem także członkiem ATM’u.
Prowadziłem ponad 300 warsztatów dla nauczycieli, byłem wykładowcą lub uczestnikiem wielu konferencji krajowych i regionalnych.
Redagowałem czasami jeden z działów Wrocławskiego Portalu Matematycznego.
Jestem członkiem Stowarzyszenia na rzecz Edukacji Matematycznej.
Na początku września 2019 r. brałem udział w Jubileuszowym Zjeździe Matematyków Polskich, w 100-lecie Polskiego Towarzystwa Matematycznego.
Do Krakowa zjechało około 800 uczestników, z Polski i zza granicy.
Poza typowo naukowymi sesjami, Zjazd podsumował najważniejsze sprawy z przeszłości i próbował zastanowić się nad przyszłością.
Do strony Zjazdu można przejść ze strony PTMu – ptm.org.pl.
Pod koniec 2020 roku uruchomiłem bezpłatne kursy ogólnopolskie:
„Przygotowanie diagnozujące do matematycznej części Egzaminu ósmoklasisty, z oceną szans rekrutacyjnych” – dla uczniów klas ósmych i dla uczniów klas siódmych
oraz
„Przygotowanie diagnozujące do Matury z matematyki, z oceną szans rekrutacyjnych” – dla uczniów klas maturalnych i dla uczniów klas bezpośrednio przedmaturalnych.
Jestem mężem Lucyny i tatą Kuby, Karoliny, Tomka, Oli, Bartka, Marysi i Piotrka.